argentina

Apa,zemuz dena...
Bueno ia aste batzuk ezer idatzi gabe.Denbora falta, gogo gutxi, argazkik ezin jarri...eskusak azken finen, baino bueno, hemen idaztea aukera pertsonala izan da beraz nahi detenen idatziko det.
Aurrekon esan bezela, Santiago utzi eta Mendozan sartu nintzen, argentinan.
Agustinen etxen eon nintzen aste bat eta hiria ezagutzeko aprobetxatu nun.Otsailen izan nintzen Mendozan baino hiria ez nun ezagutu, probintzia baizik.Aste osoa pasa nun bertan lasai lasai, beroa alamoduz pasaz.Parkeetan irakurtzen, izozkiren bat janez...Ushuaian ezaguturiko Joseph "gringoa" bixitazteko ere aprobetxatu nun.orokorren oso ondo pasa nun,atsalde-gauen agustinekin birra batzuk edan, bere lagunak ezagutu...hiri polita eta jende jatorra azken finen.
Mendozatik egun pare bat pasatzera jun nintzen San Juan hirira.Sin mas.probintziak turismo dexente erakartzen do baino hirik ez dauke beste munduko ezer.Beroa, beroa eta beroa.Astelenerako San luis-era jun nintzen,argentina erdialden.Bertan Alejandro etxen eon nintzen, ciudad la Punta izeneko herrian.Argentinako hiririk gazteena da 2003.urtean sortua.San luis San juan baino politagoa iruditu zitzaiten.Biziagoa,jende jatorragoa...Bertan lorena ere ezagutu nun, hiria erakutsi zidan eta bertako kontuk esan.Hemen ere 5 bat egun pasa nitun, ia egunero juerga txikia...oso ondo azken finen.Egun baten Potrero de Funes-era jun ginen.Laku baten iskiñan dagoen herritxo bat.Kuriosidade bezela, lakua inguratuz auto-karrerak iteko zirkuitoa dauke.F-1 erako prestatua eta munduko 2-luzeena.Polita da autobusen jutea eta bapaten zirkuitu barrun zaudela ikustea, neumatikok bazterretan,pianoak...polita.
San luis-etik zuzenen Rio Cuartora jun nintzen, Cordoba probintzin-Ruben-en etxera.Seguraski bidai osoko egunik politenetarikok pasa nitun R.Cuarton.Hiri normala da,ez dauke beste munduko ezer, baino bertako jendekin primeran pasa nun."asadok",juerga,afarik...eta gainera Ruben-ek ong batekin iten do lan;"un techo para mi pais" eta laguntzeko aukera izan nun.ONG-ak auzo txiroetan behar dutenei etxeak iten die,egurrezkoak,ximpleak...baino etxek azken finen.Etxe hoiek pintatzera jun ginen.Telebistan ikusten dien auzo tipikoa.Drogak, umek zapatilaik gabe,zakar piloa ingurun...baina primerako experientzia eta bertako jendea txapela kentzeko modukoa.
Rio Cuartotik pena pixkatekin atera nintzen baino biadaia jarraitzeko gogoz.Hurrengo lekua Villa General Belgrano, Cordobako "sierra"n.Leku polita, oso turistikoa eta alemaniar tankerakoa.Egurrezko etxek, garagardotegik,txookolaterik...
Herri hontan Arrasateko Olatz-ekin elkartzeko ideia nauken.Olatz nere kuadrilako Xiton laguna da eta bertan zeola esan zidan, granja biomekaniko ( ¿?)batean boluntario gixa.Kostata, baino berekin kontaktaztea lortu nun.Atsalde parea pasa genun bertan, ia euskeraz hitzegiteko "monoa" nauken eta oso ondo pasa nun.Egunen zear inguruko menditxoetan paseon pasa nun eta inundazio txiki batzuk pasa genitun astea rematatzeko.
Eta Herritxo hortatik Cordoba hirira.Argentinako 2.hiri nagusia, amerikako 2.unibertsitate zaharrena eta hiri ederra.Hemen ere bero asko, baino nola trafikoa...ez dan horrenvestekoa, ez det agobiorik pasa.
Cordoban Odile eta Jose-ren etxen geratu nintzen.Neska beljikarra eta mutila argentinarra.Bikote paregabea, oso alaik eta adeitsuak.Asteburua pasa nun beraiekin.Hiria eta hiriko istorioak kontatu zizkidaten, "asado" batera eraman ( nola ez)...oso ondo.
Kuriosoa da era berean, nola naiz eta hemen udara izan, jendea Papa Noel-ez jantzita, turroiak...salgai...ikusten dien kaletik.Erotuta dau mundu hau!!!
Astelenetik aurrera Julietan etxen nau.Probintziako neska bat, hirian lanen dabilela.Neska jator askoa, hiriko beste leku batzuk erakutsi dizkit eta gabonak bere etxean pasatzera gonbidatu dit.Villa de Soto herritxoan dauka familia, probintzia iparralden, eta bere familiarekin batera pasako ditut gabonak.
Eta holaxe, villa de soto-tik Iguazu aldera jungo naiz, bertan urtea bukatzeko asmoz.
ala ondo segi, gabon onak pasa eta urte berri on.
gorka

Apa,
argazkik jartzeko arazokin nau beraz mapatxoa jarriko det berriz ere.
Argentinako Cordoba probintzin nabil oin.
ala ondo segi
gorka


Ver legazpiar bat edonon en un mapa ampliado

Santiago

Mendozatik idazten det oraingo honetan, Argentinako erdialden, Ande mendilerroaren azpìkaldean.Patagonia eta Txile hegoaldeko hotzak atzen utzi eta bero asko jasatera pasa naiz, hemen udaran sartzen ari bait gea.
Aurreko atalen esan bezela,Collin eta temuco utzi eta Chillan-era jun nintzen, Victor jara-ren jaioterria.Maria Jose eta Claudioren etxera jun nintzen.Beti bezela harrera ezin hobea.Jende jatorra izateaz gain, bertako "longaniza" batzuekin prestaturiko parrillada eder batekin eman zidaten ongietorria.Chillan ez da beste munduko ezer.150 mila inguru biztanle, denda eta auto asko...Bertan astebukaera pasa nun lasai lasai.Etxen pelikula pare bat ikusi, trago gutxi batzuk herritik ...
Astelehenen autobusen montau ta zuzenen Santiagora, bidaia ez oso luzea baino bero asko.Autobusetik jeitsi ta bereala somatu nun bero bolada eta konturatu naiz hemendik aurrera praka motxak eta kamixeta izango direla nere bidaia kideak.
Oscar-en etxera jun nintzen.Perutarrra baina 7 urte daramazki santiagon lanen:Etxeko balkoian garagardo batzukin pasa genun atsaldea hizketan.
Hurrengo hiru egunak Santiago "zentrotik" paseon eman nitun, Turista klasikoa bezela, mapa eta argazki kamara eskuan artuta.Hiri handia izan arren, nahiko lasaia eta garbia iruditzen zait, hegoamerikako beste hiriburuekin alderatuta, naiz eta eskaleak, paperak, txakur kakak...nahiko nabariak izan.Museo pare bat, katedrala, parke batzuk...ikusi nitun eta era berean, martxoan ezaguturiko Carlos-ekin elkartzeko aukera izan nun.Eta era berean, lehen aldiz probatu nun Sushi-a.Betidanik nauken gogoa baino diru falta edo aukera faltagatik, behin ere probatu gabea nintzen.Benetan zoragarria.Aspaldian jandako platerik goxoena dudarik gabe.
Asteburuako Joanna ( polonia) eta Franco-ren ( santiago) etxera jun nintzen.Bikotea Valdiviako zinemaldian ezagutu nuen eta bere etxera gonbidatu ninduten.Hiri erdiko etxe zahar erraldoi baten dauzkie logela pare bat alokaturik eta beste etxe-kide batzuekin bizi die, gehienak arte-kulturarekin erlazionatuak:argazkilarik, zine zuzendarik, aktorek, margolarik...Primerakok zien etxeko patioko hizketaldik.
Larunbaten Joannakin jun nintzen merkatu/azoka batera.Denetik saltzen zuten, eta denetik esatean, DENETIK esan nahi det; Erropa, liburuk, altzarik,jostailuk, gauza zaharrak,kotxerako piezak,elektronika aparailuk....eta noski, drogak, belar milagrosok,medikamentu "ilegalak"...
Liburu eta aldizkari zaharrak begiratzen ari ginela, sorpresa!1954.urteko Otsaileko National Geographic aldizkariko ale bat eta azalean: "Life in the land of the Basques" .Artikulu luzea eta 30 bat argazki loloreztatuak...0,70 euroren truke.espero det osorik iristea etxera bueltatzeako...
Gauen trago batzuk santiago erdialden etxeko lagun batzuekin.
Azken eguna lasai pasa nun , tajuzko ezer egin gabe.Gauen pelikula bat ikusi etxen eta bertakotaz agurtu.
Astelehen goizen furgoneta baten atera nintzen mendoza aldera.Furgoneta hauek merkegok eta "azkarragok " die teorin.Baina jende kopuru minimo bat lortu arte ez da ateratzen.Ordu erdi itxaron eta gero abiatu ginen.
Bidea ikusgarria.Andek zeharkatzen die alderik alde eta aduana bera , aconcagua menditzarraren azpikalden.Aduanan nik arazorik ez, baina gurekin furgonetan zetorren tipo bat atxilotuta eraman zuten.Dirudienez, lapurketa bat ( edo gehio) zela eta , "busca y captura"n zeon.Ikustekoa!!!en fin..txiletar hauek...
Mendozara iritsi eta berriz ere BEROA.Latza!!!Baino bueno, moldatuko naiz.
Hemen Agustinen etxen geratuko naiz eta Ushuaian ezaguturiko "gringo" bat bixitatzeko aprobetxatuko det.
Ondoren Argentina erdialdera; san luis, rio cuarto, cordoba...eta gero Iguazu, seguraski.Gabonak nun pasa ere ikusten jun beharko naiz...
Urtarrilerako Bolibiara juteko ideia dauket eta dena ondo badoa, ez naiz bakarrik ibiliko hemendik aurrera.
Ala ba, ondo segi
gorka

COLLIN

Apa,
Berriro Temucon naiz bueltan eta bihar iparralderuntz jarraituko det bidaia.
Maputxeekin eginiko lana iada amaitutzat eman det.Oso, oso gustora ibili naizCollin izeneko komunitaten, Lautaro eta Vilcun herrien artean, Txileko araukania regioan.
Eleuterio,Marta, Aitona Juan, susana eta Felipe seme alaba izan die nere familia aste hauetan eta naiz eta oso txiroak izan,dena eskeintzen dizute,gonbidatua ondo egotea da beraien intentzio bakarra, eta jatekorik ez zaie falta.
Maputxe kulturari buruz gauza dexente jakin ahla izan nun, eta beraien ohieturak, hizkuntza...
Lanari dagokionez, beste edozein baserritarrak bezalakoa: ardik, txerrik, ahatek zaindu, nekazari lanak...Edozertan laguntzen nien, egurra moztu, baratzea prestatu, animaliei jana eman...Halere ez nun benetako laguntza beharra ikusi eta horregatik eman det bukatutzat experientzia hau.
Aurrekon esan bezela, familia, misio ebanjeliko bautista baten parte da.Aitona juan izan zen inguru hauetan lehena ebanjelio jasotzen eta asko hazi da inguru txiroenetan erlijio hau.
Elizatxo bat eraiki zuten eta orain EE.BB. ko erakunde baten laguntza jasotzen dute ekonomikoki, proiektuak aurrera ateratzeko komunitate bezala.Mermelada, galletak, telar-akegiten ikasten hari die gerora salgai jarri eta eguneroko bizitzarako diru sarrera bat eduki ahal izateko.
komunitatea oso txiroa da, eta gobernun partetik diru laguntza bat jasotzen dute eta etorkizunerako proiektu gehio daude Maputxeek urtetan jasandako diskriminazioa alde batera uzteko.
Komunitate batzuk aldiz, biolentziaren bidez lortu nahi dituzte lurrak eta horrek irudi txarra ematen die beste guztiei, jende langile eta lasaia azken finean.
Era berean, maputxeen lurrak maputxeen artean bakarrik sal-eros daizke.Beste inorrek ezin ditu lurrak erosi, ez atzerritarrek ezta beste txiletarrek ere ez.Gobernuko erakunde batek gestionatzen do lur kontua, Etxebide tankerakoa, behar gehio dauken jendeari lurrak emanez.
Egun hauetan ere ebanjelikoei buruz asko ikasi det.Ez nekin zehazki zer ziren edo zer predikatzen zuten,.Ez dauzkie gurutzerik, santun irudik...beraiek jaungoikoarekin kontaktu zuzena bilatzen dute eta biblia dute oinarri.Otorduen aurretik eskerrak ematen diote jaungoikoari,eta bere mezua, besteei erakusten ahalegintzen die.Nei asko hitzegin ziaten, errespetu osoz eta interesgarria iruditu zitzaiten, besterik ez.
Ebanjelikoak izanda, maputxeen ohitura eta siniskeri asko galduta dauzkie neurri baten, baino hizkuntza mantentzen dute, uzta garaiak ilargiaren arabera...eta naiz eta nik ez ikusi, batzuk ezkontzarako "ritual" bat mantentzen dute.
Bikotea izkutun ibiltzen da nobiok dienen, gurasoek ezer ez dakitela.Ezkontzea erabakitzen dutenen, gizonak emakumea "lapurtzen" do gauen eta bere etxera eramaten do., neskaren aitaren haserrea piztuz.Hurrengo egunetan gizonaren lagun bat juten da neskaren gurasoengana eta ondo dagoela, nun daun...esaten dio aitari.Gero, senarrrak zaldi bat eman behar dio opari bezela neskaren aitari.Kuriosoa...
Bestalde,asten behin, emakumek elkartu iten die eliza ondoko taller baten telar-a itea.Dena emakumek eta ni erdin!Parrek, hitzegin, bazkari goxok eta disimuloz, ni ezkontzen saiatzen zien.Bueno egie esanda, beraien alabak nerekin ezkontzen saiatzen zien.Nik zaldirik ez naukela esaten nien, eta beraiek, bat lapurtzen lagunduko zidatela!!!Parre latzak."gantxillo" era josten ere ikasi det alamoduz,bufandatxo eder bat in nun.
Pena pixkatekin, baino azkenen jutea erabaki nun eta esan bezela, oin Chillan aldera noa eta hortik Santiagora.Ondoren berriz ere Argentinara.
ta argazki gehio argazkien atalean, txile 2
Ala ondo segi
gorka